مصرف ویتاکل فورت، برای حفظ سلامت استخوان بسیار رایج است. همچنین از مکمل های کلسیم برای حفظ سلامت دندان و جلوگیری از پوکی استخوان (استئوپروز) نیز استفاده می شود. افرادی که نیازمند مکمل کلسیم هستند شامل: بیماران مبتلا به پوکی استخوان (استئوپروز)، افرادی که شیر و محصولات لبنی مصرف نمی کنند و افرادی که کلسیم در رژیم غذایی شان ناکافی است.

ویتاکل فورت یکی از مکمل های با کیفیت و موثر برای تامین کلسیم می باشد.

مشخصات ظاهری
مکمل ویتاکل فورت تحت لیسانس شرکت وایتکس (گلدن لایف) استرالیا با پروانه ساخت شرکت درمان یاب دارو تولید می شود. این محصول در هر قوطی حاوی 30 عدد قرص می باشد.

ارزش های تغذیه ای
در ادامه به بررسی ویژگی های ترکیبات موجود در این محصول می پردازیم:
بتا کاروتن (بتا کاروتن):
بتاکاروتن یک کارتنوئید بوده است و می توانید به ویتامین A تبدیل شود. در تحقیق مشخص شده است که بتاکاروتن با کاهش ریسک شکستگی ارتباط برقرار می کند.

ویتامین D:
ویتامین D برای سلامت استخوان ها بسیار مفید و ضروری است و در جذب کلسیم از روده نقش دارد. همچنین ویتامین دی در تنظیم سطوح کلسیم خون و کلسیم استخوان نیز موثر است. پوست انسان با قرار گرفتن در معرض نور خورشید ویتامین D کافی تولید کند. اما از آنجایی که قرار گرفتن در معرض نور خورشید بدون استفاده از کرم ضد آفتاب به شدت خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد بنابراین مجبور به استفاده از کرم ضد آفتاب و دوری از تابش مستقیم نور خورشید هستیم. بنابراین اغلب افراد با کمبود ویتامین D مواجه هستند و باید از مکمل های حاوی ویتامین D استفاده کنند.

ویتامین K:
ویتامین k در حفظ سلامت استخوان ضروری است. نقش این پروتئین در ساخته شدن پروتئین های موجود در ساختمان استخوان مانند استئوکلسین به اثبات رسیده است. همچنین این ویتامین در کاهش برداشت استخوان و افزایش محتوی کلاژن سلول استخوانی نقش دارد. این ویتامین به فرم فیلوکینون (k1)، مناکینون (k2) و منادیون (k3) وجود دارد.
فیلوکینون در منابع غذایی گیاهی مانند سبزیجات و روغن های گیاهی بوده ولی مناکینون توسط باکتری های روده ساخته و جذب می شود. مناکینون ساخته شده در روده نقش کمی در تامین ویتامین کا مورد نیاز روزانه دارد.

بور (Boron):
عنصری که در سلامت استخوان موثر است. ویتامین دی و استروزن نقش ثابت شده ای در سلامت استخوان دارند و بور می تواند باعث افزایش نیمه عمر این دو ترکیب شود. مصرف بور می تواند باعث کاهش دفع ادراری کلسیم و منیزیم شده و سطح این عناصر ضروری برای سلامت استخوان را در بدن حفظ کند.

کلسیم کربنات (Calcium Carbonate):
کلسیم فراوان ترین ماده معدنی بدن بوده و عنصر اصلی تشکیل دهنده استخوان است. این عنصر مسئول 2 تا 4 درصد وزن ناخالص بدن می باشد. یک خانم بزرگسال 60 کیلوگرمی به طور معمول تقریبا 1000-1200 گرم کلسیم در بدن خود دارد. و بیش از 99 درصد کلسیم در استخوان ها و دندان ها وجود دارد. همچنین دریافت کافی کلسیم در جلوگیری چاقی و پرفشاری خون نیز موثر است.
تحقیقات نشان داده است که بیش از 50 درصد پسران و دختران 13-9 ساله، دختران 18-14 ساله، زنان 70-51 ساله، مردان و زنان بالای 70 سال کلسیم کافی دریافت نمی کنند. گیاهخوارانی که محصولات لبنی مصرف نمی کنند و افرادی که طولانی مدت از داروهای خاص مانند گلوکوکورتیکوئیدها استفاده می کنند نیز در معرض خطر مصرف ناکافی کلسیم هستند. ذکر این نکته حائز اهمیت است که به طور کلی زنان نسبت به مردان، مقدار کمتری کلسیم از مواد غذایی دریافت می کنند.
مصرف ناکافی کلسیم در کوتاه مدت هیج علائم واضحی ندارد اما در دراز مدت می تواند باعث کاهش تراکم استخوان و حتی پوکی استخوان شود. به بیماری پوکی استخوان، بیماری خاموش هم گفته می شود زیرا تا زمانی که فرد به واسطه یک اتفاق ساده دچار شکستگی استخوان نشود از آن مطلع نمی شود. در صورتی که مقدار مناسبی کلسیممصرف نمی کنید می توان از مکمل ها بهره گرفت.

ملح های مختلف کلسیم مقادیر متفاوتی کلسیم المنتال دارند.
رایج ترین شکل کلسیم در مکمل ها به صورت ملح کربنات کلسیم است که در ph خنثی نسبتاً نامحلول است. کلسیم کربنات 40 درصد کلسیم المنتال دارد، بنابراین در هر 1000 میلی گرم کربنات کلسیم، 400 میلی گرم کلسیم المنتال وجود دارد. کلسیم کربنات برای جذب به اسید معده نیاز دارد پس بهتر است با غذا مصرف شود.
نیاز روزانه به کلسیم در افراد بزرگسال 1000 میلی گرم است.

مس:
عنصر مس در ساختن کلاژن دخالت دارد. کلاژن برای تشکیل استخوان سالم ضروری است. این عنصر نقش مهمی در پیوند کلسیم به استخوان ها بر عهده دارد از این رو کمبود و یا ازدیاد آن در بدن براحتی می تواند سبب بروز پوکی استخوان شود.

منگنز (Manganese):
منگنز در شکل گیری، ترمیم استخوان ها و پیوند کلسیم به بافت های همبند از جمله مفاصل، رباط ها و همچنین تولید کلاژن بکار می رود. کمبود منگنز سبب بروز مشکلاتی از قبیل ساییدگی مفاصل، پوکی استخوان و مشکلات مرتبط با تاندون ها می گردد. منگنز و دیگر عناصر کمیاب استحکام استخوان را در زنان بعد از یائسگی افزایش می‌دهند.

منیزیم اکساید (Magnesium Oxide):
60% منیزیم در اسکلت استخوانی بدن جای گرفته است. منیزیم به عنوان کوفاکتور بیش از 300 سیستم آنزیمی در بدن عمل می کند.
این عنصر نقش مهمی در تنظیم متابولیسم کلسیم دارد و به بهینه‌سازی استفاده از کلسیم و معدنی‌سازی استخوان کمک می‌کند.
– در پوکی استخوان، منیزیم کاهش می‌یابد.
– کمبود منیزیم در ابتدا با هیپوکلسمی (کاهش کلسیم) همراه است اما زمانی که شدید باشد دارای اثراتی بر متابولیسم استخوان است: کاهش ویتامین D3 در سرم- اختلال رشد استخوان در بیماران جوان یا استئوپروز در بیماران مسن‌تر
منیزیم محرک غده تیروئید برای ترشح هورمون کلسیتونین است، این هورمون میزان کلسیم در خون و فعالیت سلول های استخوان ها را تنظیم می کند.
یکی دیگر از وظایف منیزیم تبدیل ویتامین دی از فرم ذخیره در کبد به شکل فعال است که بدن بتواند از آن استفاده کند.
نمک‌های منیزیم به صورت مکمل‌های خوراکی شامل اکسید، هیدروکسید، سیترات، کلرید، گلوکونات، لاکتات و آسپارتات منیزیم در دسترس هستند.

روی (زینک):
روی پس از آهن، دومین عنصر کمیابی است که به وفور در بدن توزیع شده است. روی نقش های متعددی در فرآیندهای بیولوژیک بدن دارد و برای فعالیت کاتالیتیکی صدها آنزیم مورد نیاز است. این ماده همچنین در عملکرد سیستم ایمنی، سنتز پروتئین، ترمیم زخم، سنتز DNA و تقسیم سلولی نقش دارد.
روی می تواند موجب افزایش توده استخوانی ‌شود. روی می تواند تشکیل استخوان را تحریک ‌کند و استخوان از دست رفته به دلیل پیری، تخلیه‌ی اسکلتی، مسمومیت استخوان با آلومینیوم، کمبود ویتامین D و کلسیم، آرتریت، کمبود استروژن، دیابت و شکستگی را باسازی می‌کند.
غده فوق کلیوی (آدرنال) نیز از روی برای تولید بعضی از هورمون ها از قبیل تستسترون، استروژن و غیره استفاده می‌کند، این هورمون ها نقش بسیاری مهمی در متابولیسم کلسیم و افزایش تراکم استخوان ها ایفا می نمایند. همچنین روی به عنوان کوآنزیم برای تولید پروتئین و اسید نوکلئیک مورد نیاز است که این دو ماده برای حفظ سلامت استخوان ها ضروی می باشند. کمبود شدید روی منجر به کاهش رشد و بلوغ استخوان می‌شود. همچنین باعث کاهش در فعالیت‌های استخوان ساز و سنتز کلاژن می‌شود.

روش مصرف و هشدار ها
روزی یک قرص همراه با غذا میل شود.

موارد احتیاط:
در زنان باردار و شیرده با مشورت پزشک یا داروساز مصرف شود.
در صورت مصرف هر گونه دارو، قبل از مصرف با پزشک مشورت نمایید.
مصرف مکمل های کلسیم در افراد مبتلا به نارسایی کلیه، سنگ کلیه و سطح بالای کلسیم خون و نیز افراد با کم کاری پاراتیروئید باید با احتیاط باشد و تنها با تجویز پزشک مجاز است.
مصرف مکمل های حاوی کلسیم ممکن است منجر به بروز یبوست شود، لذا به همراه مکمل های حاوی کلسیم به مقدار کافی مایعات استفاده کنید.
مکمل کلسیم باید با 2 ساعت فاصله از لبنیات، مواد غذایی حاوی فیبر و سبوس بالا، چای، نوشابه و مواد غذایی حاوی اگزالات (مانند اسفناج، ریواس، چغندر، فلفل سبز و …) استفاده شود.
بهتر است مکمل های حاوی آهن به همراه مکمل کلسیم مصرف نشوند.(بهتر است با فاصله زمانی حداقل 2 ساعته از هم، مصرف شوند.)

نتیجه گیری:
مکمل ویتاکل فورت به واسطه دارا بودن دارا بودن کلسیم و ویتامین ها و مواد معدنی در جذب بیشتر کلسیم می تواند به افزایش تراکم و رشد استخوان کمک کند.